ფსიქოლოგია

ერთხელ გარი კასპაროვს ჰკითხეს:

– რამდენი სვლის გათვლას ახერხებთ ხოლმე წინასწარ?

– ჭადრაკში მთავარი ის კი არ არის, რამდენი სვლის გათვლა შეგიძლია წინასწარ, არამედ ის, თუ როგორ აანალიზებ შექმნილ სიტუაციას, – უპასუხა მსოფლიო ჩემპიონმა.

თუ ობიექტურად ვერ აფასებ არსებულ სიტუაციას, მაშინ იწყებ ისეთი სვლების გათვლას, რომლებიც ძირშივე მცდარია და ვინაიდან ბოლომდე ყველაფრის გათვლა შეუძლებელია, სწორი სვლის რიგიც არა და არ დგება და ბოლოს ირჩევ უკეთეს ვარიანტს უარესებიდან.

დაინახო ნათლად შექმნილი სიტუაცია – ნიშნავს გააკეთო ისე, რომ სწორმა სვლებმა თვითონ აღმოაჩინონ საკუთარი თავი…

“შენ მიდიხარ ცხოვრების გზაზე, ჩაფიქრებული და თავჩაღუნული ნელა მიუყვები ბილიკებს… მოულოდნელად ისეთი გრძნობა გიპყრობს, თითქოს გზა აგერია. შენ ჩერდები, თავს სწევ მაღლა და ამჩნევ ცაზე ვარსკვლავებს. შემდეგ იხედები გარშემო და ამჩნევ მთებს, ზღვას და თვალუწვდენელ ველებს რომელთა შორის გაწელილა გზის უსასრულობა და მშვიდდები… შენ ეს გზა არ გაშინებს და აგრძელებს მას თავდაჯერებული.

შენ მოგზაურობ დიდხანს, გაივლი სოფლებსა და ქალაქებს, გამუდმებით ეუფლები რაღაც ახალს, იძენ ახალ ცოდნას და უნარებს. სანამ მოგზაურობ, სანამ მოძრაობ შენ სწავლობ თავად ცხოვრებისგან, თავად სამყარო გაძლევს უზარმაზარ ცოდნასა და გამოცდილებას.

და აი ერთხელ, გზაზე, შენ ხვდები მოხუცს, რომელსაც ძალიან ღრმა, თითქოსდა უძირო თვალები აქვს. შენ კითხვებს უსვამ მას, მაგრამ მოხუცი დუმს. ის უცნაურად გიყურებს და შენ გრძნობ რომ ის შენს სულში იხედება… და უცებ ხვდები, რომ შენ მიხვედი საკუთარ თავთან…”

დიახ, სადაც არ უნდა წავიდეთ, როგორც არ უნდა ვიაროთ და ვეცადოთ, ჩვენ ბოლოს მაინც საკუთარ თავთან მივდივართ, რადგან სამყარო არის ჩვენი სულის სარკე, ყველაფერი, რაც ჩვენს გარშემო ხდება, არის ანარეკლი იმისა რაც ჩვენშია.

ხოლო ყველაფერი, რაც არის ჩვენში, არის იმიტომ, რომ ჩვენ დავეხმარეთ მას მომხდარიყო, ყოფილიყო ჩვენს ცხოვრებაში. ეს ეხება ყველაფერს – ბედნიერი ვართ, წარმატებული თუ პირიქით, ყველაფერი ხდება იმ პროგრამების შესაბამისად, რომლებიც თავის დროზე ჩვენმა ქვეცნობიერმა „აითვისა“ და რომლებიც მართავენ მთელს ჩვენს ცხოვრებას, ხოლო შემდეგ კი მათ, ამ პროგრამებს, ქცევის მოდელებს, ჩვენ გადავცემთ საკუთარ შვილებს და ასე გრძელდება თაობოდან თაობამდე… 

Read more

“ერთხელ, ოთახში შემთხვევით ჩიტი შემოფრინდა. ის ფართხალით აწყდებოდა კედლებს და ვერ პულობდა გასასვლელს. ადამიანმა გადაწყვიტა დახმარებოდა მას, ისევ უკან, თავისუფლებაში დაბრუნებაში, მაგრამ ჩიტს ადამიანებთან ურთიერთობის წარსული გამოცდილება აიძულებდა სიფრთხილის გამოჩენას.

მას ჰქონდა ერთგვარი პროგრამა, რომ ადამიანი მტერია, მტაცებელი, რომელსაც შეუძლია მისი მოკვლა და ეს პროგრამა იმდენად ღრმად იყო გამჯდარი მთელს მის არსებაში,  რომ ფრინველს არ შეეძლო შესაბამისად აღექვა ადამიანის ჭეშმარიტი განზრახვა: გაეთავისუფლებინა ჩიტი მისთვის ზიანის მიყენების გარეშე.

შიში არ აძლევდა იმის გაგების საშუალებას, რომ ადამიანს ამოძრავებდა სიყვარული და დახმარების გაწევის სურვილი. როგორც კი ის ფრინველს მიუახლოვდებოდა, ჩიტი კიდევ უფრო მეტად განწირულად ფართხალებდა და უთავბოლოდ აწყდებოდა კედლებს, ფანჯრის მინებს, სხვადასხვა ნივთებს ოთახში…

არადა, მას რომ შეძლებოდა ჩაწვდომოდა არსებული სიტუაციის არსს ისე, რომ არ გაეტარებინა ის საკუთარი წარსული გამოცდილების პრიზმაში, მაშინ არ მოუწევდა ასეთი სტრესის გადატანა. მისი უსიამოვნებების ნამდვილი მიზეზი იყო მისივე უმეცრება და მცდარი წარმოდგენა რეალობაზე. ის არ ენდობოდა დახმარებისთვის გამოწვდილ ხელებს…”